In deze derde uitgave zullen we verder kennis maken met de Clan MacLeod. Ook gaan we verder met de rubriek over Whisky en er is een mooi artikeltje van het internet geplukt over de tune "Green Hills of Tyrol", en in een vertaalde versie weergegeven.

De Clan Macleod.

Zoals reeds in BIB nr.2 vermeld, was de Clan MacLeod de tweede clan op Skye wat grootte betreft.

Volgens alle bronnen zijn de MacLeods afstammelingen van LEOD, zoon van Olaf de Zwarte (ca. 1237). Hij was een van de laatste vikingkoningen van het eiland Man en de noordelijke eilanden. Leod erfde Harris en Lewis en verwierf ook delen van het eiland Skye via zijn huwelijk met de dochter van een Noorse hofmaarschalk. Hij had vier zonen, waarvan er twee de belangrijkste takken van de MacLeodclan stichten.

Tormod, de oudste, was de voorvader van de MacLeods of Skye. Hij kreeg het eiland Harris en het kasteel Dunvegan. Dat laatste is nog altijd het belangrijkste bolwerk van de clan.

Leods tweede zoon, Torquil, was leider van de MacLeods of Lewis (van oudsher de MacLeods van de Lewes genoemd). De MacLeods van Raasay takten hier later vanaf.

Leod en zijn kinderen bewoonden de eilanden in een roerige periode. Koning Haakons invasie mislukte en eindigde rampzalig in de Slag van Largs (1263). De Noorse invloeden in het westen namen af. Het Verdrag van Perth (1266) bepaalde dat Noorwegen de westelijke eilanden moest overdragen aan Schotland. Daarna werden de Lords of the Isles, de MacDonalds, de belangrijkste machthebbers in het gebied. De eerste MacLeods werkten voor hen, maar moesten altijd voorzichtig omspringen met de tegenstrijdige belangen van de MacDonalds en de Schotse Kroon. Tormod MacLeods mensen hielpen Robert the Bruce in de oorlogen tegen de Engelsen en David II (ca. 1343) gaf de landerijen van Glenelg aan Tormods zoon Malcolm.

De Koning kende de baronie van Assynt in Sutherland toe aan de MacLeods van Lewis. In 1411 steunde de clan de Lord of the Isles in de Slag van Harlaw, maar de betrekkingen met de MacDonalds werden later verstoord door een vete die uitliep op de Battle of the Bloody Bay waarbij William, zevende leider, sneuvelde.

Zijn opvolger Alasdair Crotach ('de gebochelde'), bezorgde de MacLeods nieuwe rijkdommen. Hij nam kasteel Duntulm op het eiland Skye in en verwierf het recht de landerijen van Trotternish te gebruiken, die ook door de MacDonalds van Sleat werden geclaimd. Hij was echter vooral beroemd vanwege een impertinente weddenschap met Jacobus V.

Tijdens een bezoek aan het hof beweerde Alasdair dat hij zijn gasten een tafel met kandelaars kon tonen, mooier dan in het paleis van de koning. Jacobus ging de weddenschap met hem aan. Alasdair bereidde een luxueus banket voor op een prachtige vlakke heuveltop bij kasteel Dunvegan. De 'kaarsenstandaards' werden gevormd door zijn clanleden, die in hun mooiste kleding brandende fakkels ophielden. De koning erkende zijn verlies.

Tot zover de geschiedenis van de MacLeods.

The Green Hills Of Tyrol

De Green Hills of Tyrol is een van de oudste en meest bekende tunes die nu nog door bijna alle pipebands wordt gespeeld. De originele melodie komt uit de opera "Willem Tell" van Rosini, maar is in 1854 omgeschreven voor pipebands door Pipe Major John MacLeod. Hij had hem horen spelen door een militaire band uit Sardinië.
Dat was toen hij met zijn regiment, het 93ste Sutherland Highlanders, diende tijdens de Krimoorlog. P/M John MacLeod was een gerespecteerd man binnen zijn regiment en had de reputatie een onbaatzuchtig en doelbewust man te zijn.

In Oktober 1854 nam John MacLeod, samen met nog 5 andere pipers, deel aan een gebeurtenis waaraan het 93ste Regiment zijn reputatie te danken heeft.
De Russische zware cavalerie had de Causeway hoogte in Balaclava ingenomen en hun kanonnen boven de bevoorradings haven opgesteld, zodat zij deze onder controle hadden.
Alleen het 93ste Sutherland Highlanders onder leiding van Sir Colin Campbell stond tussen hen en de haven in. De inname van de haven, of wie de campagne zou beëindigen, was onzeker. De Russische cavalerie rolde de heuvel af richting het 93ste.
Met de opdracht ter plekke te sterven en niet te wijken, stonden zij in linie, twee rijen achter elkaar, anders dan de toen bij de infanterie tijdens aanvallen gebruikelijke blokformatie.
Het 93ste hield stand en vuurde gerichte salvo's af op de aanvallende Russische cavalerie. De cavalerie wankelde, zwenkte naar links en gaf daarbij hun flank boot aan het gerichte vuren van het 93ste. De Russen waren geslagen en door een vermetele charge van een kleinere Engelse cavalerie brigade werden zij de hoogte opgejaagd en verslagen.
Sommigen van het 93ste wilden, met de bajonet op het geweer, aan de charge meedoen. Sir Colin Campbell weerhield hen hiervan, naar men zegt, roepende tot het 93ste, vervloekt zij jullie enthousiasme.
In een enkele actie was Balaclava gered en hadden de Sutherland Highlanders geschiedenis geschreven.
Het afslaan van een zware cavalerie aanval door een sterk in de minderheid zijnde infanterie regiment was een weergaloze prestatie. Een reporter van "The Times", die van dit wapenfeit getuige was, maakte de reputatie van het 93ste onsterfelijk door het regiment te beschrijven als "een dunne rode streep bedekt door een lijn van staal." Bijna onmiddellijk zat het 93ste vast in het populaire Victoriaanse bewustzijn als de "Dunne Rode Lijn" en symboliseerde de stoïcijnse dapperheid van alle Britse soldaten.

Ongelukkig genoeg stopte de charge van de lichte cavalerie brigade later op die dag en leidde tot een patstelling bij Balaclava. Daardoor sleepte de oorlog zich voort gedurende de winter van 1845/46.

Toen de Krimoorlog voorbij was, werd het 93ste onmiddellijk ingezet om te vechten tijdens de Indianen opstand. In deze actie onderscheidde P/M John MacLeod zich bij de belegering van Lucknow door als eerste door een geslagen bres te springen en onmiddellijk op zijn bagpipe te spelen.

De tune "Green Hills Of Tyrol" is bij velen ook bekend als "The Scottish Soldier", omdat de tekst die jaren later werd toegevoegd, met deze woorden begon, zoals eerder al was gedaan met het Ierse "Minstrel Boy".


The Scottish Soldier

There was a soldier, a Scottish Soldier
Who wandered far away and soldiered far away
There was none bolder, with good broad shoulder
He's fought in many a fray, and faught and won.
He'd seen the glory and told the story
Of battles glorious and deeds neforious
But now he's sighing, his heart is crying
To leave these green hills of Tyrol.


Because these green hills are not highland hills
Or the island hills, the're not my land's hills
And fair as these green foreign hills may be
They are not the hills of home

And now this soldier, this Scottish soldier
Who wandered far away and soldiered far away
Sees leaves are falling and death is calling
And he will fade away, in that far land.
He called his piper, his trusty piper
And bade him sound a lay…a pibroch sad to play
Upon a hillside, a Scottish hillside
Not on these green hills of Tyrol.

Because............

And so this soldier, this Scottish soldier
Will wander far no more and soldier far no more
And on a hillside, a Scottish hillside
You'll see a piper play his soldier home.
He'd seen the glory, he'd told the story
Of battles glorious and deeds victorious
The bugles cease now, he is at peace now
Far from those green hills of Tyrol.

HoeWieWaarWatWanneerWerkelijkWareWhiskyWetensWaardigheden (2)

Nosing and Tasting.

Het ruiken en proeven van Whisky is een leuke bezigheid. Als men in de gelegenheid is ooit een Whisky avond mee te maken, moet men dat zeker doen. Men kan er heel veel opsteken over deze godendrank.
Zoals wijnliefhebbers hun wijnproeverij hebben, zo hebben whisky liefhebbers hun nosing and tasting. Het is dé manier om te beoordelen welke whisky's uw persoonlijke voorkeur hebben. Nodig bijv. enkele vrienden of familieleden uit die ook de passie voor deze drank hebben en selecteer drie single malt whisky's – niet meer – om te proeven.

Zo gaat u te werk:

• Serveer de whisky in een tulpvormig glas waar de aroma's goed in bewaard blijven en de drank mooi kan "walsen".
• Zorg dat de drank op kamertemperatuur is; ijs bij een nosing and tasting is sterk af te raden.
• Het verdient de voorkeur om uw gasten niet te laten zien welke merken u inschenkt. Zo worden de zintuigen nog meer op proef gesteld.
• Zet een karaf met zuiver bronwater neer, met voor elke deelnemer een apart glas. Voeg een heel klein scheutje van het zuiver bronwater toe aan de single malts die u proeft, waarmee de verschillende aroma's beter tot hun recht komen.
  
• Schenk de glazen niet te vol, zodat er meer ruimte in het glas is voor de aroma's.
• Neem uw tijd voor elk glas. Whisky is een drank om in alle rust van te genieten.
• Maak smaaknotities om de verschillende malts zo goed mogelijk te onderscheiden. U kunt daarbij gebruik maken van de volgende kenmerken.
• KLEUR.
  Eerst let u op de kleur. Doorgaans kunt u daaraan zien hoe lang de whisky heeft liggen rijpen; hoe donkerder de kleur, hoe langer in het vat. De kleur kan ook afkomstig zijn van het soort vat. Sherry-, port-, of bourbonvaten geven elk nl specifieke tint. U kunt daarbij onderscheid maken uit; zeer bleek - bleek - licht goud - helder goud - diep goud - licht amber - amber - roodachtig amber - en diep amber.
• NEUS.
  Vervolgens komt de “neus”aan de beurt. De geur helpt u bij het ontdekken van de afkomst van de whisky. Turfgrond, zeelucht, heide; ze laten allemaal hun sporen achter in het aroma van de single malt. Geurkarakteristieken zijn; moutachtig - rokerig - turf - zeewier - sherry - heideachtig - hout - walnoten - vanille - boter - fruitig - bloemig - kruidig - zacht - licht - intens - zoetig - droog en vol rijk.
• SMAAK
  Uiteraard laten alle handelingen en omstandigheden tijdens het distilleer- en rijpingsproces ook hun specifieke indrukken achter op de smaak. Dit resulteert in vele verschillende sensaties en kenmerken als; moutafdronk - rokerig - turf - zeewier - sherry - zwavel - heideachtig - honing - peren - bosbessen - citroengras - muntachtig - parfum - ziltig - zoetig - fruitig - bloemig - kruidig - zacht - intens - droog - complex - helder - lange afdronk - fris en vol.
• AFKOMST
  Elk gebied heeft zijn eigen karakteristieken en dat uit zich natuurlijk ook bij de nosing and tasting. Wanneer u de eigenschappen van nl bepaalde single malt erg op prijs stelt, is de kans groot dat dat ook geldt voor nl andere malt uit hetzelfde gebied. Schotse whisky gebieden zijn onder te verdelen in; Speyside - Northern Highlands - Eastern Highlands - Western Highlands - Mid Highlands - Isle of Jura - Hebrides - Orkneys = Lowlands - Campbeltown en Islay.
• In sommige gevallen is het moeilijk om een bepaalde geur- of smaaknuance te benoemen. De Schotten hebben daarom het whisky-wiel bedacht, een overzichtelijk schema waarin de belangrijkste smaken en aroma's voorkomen. U kunt de bijgaande variant gebruiken voor uw eigen nosing and tasting. Samen met voorgaande beschrijving van de diverse kenmerken bent u al een heel eind op weg bij het zo gedetailleerd mogelijk beschrijven van een whisky. Maar er zijn nog meer factoren waar u op kunt letten zoals;
• Traant een whisky mooi langs het glas (de Schotten noemen dat "cling") wanneer u het glas heen en weer beweegt? Single malts hebben veel cling, blanded whisky's minder.
• Komt het aroma nog enkele malen terug nadat u een slok heeft genomen, als een soort echo?
• Blijft u de smaaksensaties lang en op een aangename manier ervaren?